تصاویر، از خانه های ساسانیان تا خانه های ونیز
به گزارش مجله سامی، زندگی امروز / تاریخ پر است از اولین ها. منظورم ابداعات، اکتشافات و نوآوری هایی است که در هر زمینه ای خلق شده اند و حالا هر ملیتی با افتخار از آنچه معلق به سرزمینش است صحبت می نماید. ما هم اگر سرمنشأ خیلی از آن اولین ها را بگیریم به ایران خودمان خواهیم رسید، مثل صنعت بافندگی!
با ما همراه باشید و با تور ایتالیا ارزان از به بهترین کشور اروپا سفر کنیم و در شهرهای ونیز، فلورانس و رم بگردیم و بناهای تاریخی این کشور تاریخی را از نزدیک ببینیم.
به گزارش زندگی امروز به نقل از مجله منزل، تاریخ پر است از اولین ها. منظورم ابداعات اکتشافات و نوآوری هایی است که در هر زمینه ای خلق شده اند و حالا هر ملیتی با افتخار از آنچه معلق به سرزمینش است صحبت می نماید. ما هم اگر سرمنشأ خیلی از آن اولین ها را بگیریم به ایران خودمان خواهیم رسید؛ اما به جرأت می توانم بگویم که از خیلی هایشان بی خبریم؛ مثل صنعت بافندگی! یادمان ساسانیان که در زمان خود پیشرفته ترین صنعت در زمینه پارچه بافی و ریسندگی محسوب می شده است؛ بنابراین تصمیم گرفتم در ادامه مطالب گذشته، این بار دکوراسیون داخلی ساسانیان را آنالیز نمایم. به این امید که اولین هایمان را بهتر و بیشتر از سایر کشورها بشناسیم.
نقش و نگار در دوره ساسانیان
همچون دوره های پیشین، نقوش و طرح های این دوره هم شامل نقوش حیوانی، انسانی، گیاهی و هندسی است؛ اما به طورکلی می توانیم بگوییم که هنر این دوره، هنر ایرانی به سنت هخامنشیان و اشکانیان بوده که با نگاهی نوین و ابداعات تازه همراه شده است. از پارچه های زربافت، ابریشم و حریر گرفته تا فراوری پارچه به شیوه ای بسیار ظریف که در بیرون از مرزهای ایران هم نفوذ نموده بود.
لک لک، درنا، قو و سیمرغ به اسم پرنده خوش یمن و باشکوه در بسیاری از پارچه های ساسانی دید می شدند، البته خروس به اسم نماد زندگی پس از مرگ، طاووس نشانه آسمان پرستاره و عقاب نماد اهورامزدا محسوب می شدند. از میان حیوانات هم می توان قوچ مظهر پیروزی و بز به اسم نیروی زندگی که بر روی پارچه ها نقش می بستند.
اگر بخواهیم نقوش گیاهی این دوره را آنالیز کنیم به انار، نخل و گل سرخ می رسیم که در این میان انار نماد باروری آناهیتا و گل سرخ نماد خورشید بوده اند. رزت نام دیگری برای گل سرخ بوده و به گل هایی پرپر با گلبرگ های هلالی شکل نسبت داده می شده است.
در زمان حال شاید اشکال هندسی برترین نمونه ها برای ایده گرفتن و احیای دوباره دکوراسیون ساسانیان باشند؛ بنابراین می توانیم مانند آن دوره از شکل های مربع، حلقوی(دایره و بیضی) و لوزی هشت ضلعی تبعیت کنیم، البته ناگفته نماند که پس از مدتی نقش ترنج هم به نقوش هندسی ساسانی افزوده شد.
مدالیون ؛ امضای هنر ساسانی بر پارچه بافی
مدالیون ها به اسم مشخصه اصلی هنر ساسانیان شناخته می شدند. در آن دوره، طرح ها به خصوص نقوش حیوانی و گیاهی در داخل قاب قرار می گرفتند و درواقع می توان گفت مدالیون ها همان طرح ها و نقوشی هستند که به صورت قاب و حاشیه دور سایر تزئینات قرار می گرفتند. مدالیون های ساسانی چنان موردتوجه سایر کشورهای اطراف قرار گرفتند که به طور انبوهی از آنها تقلید می شد، به طوری که نمونه های آن در شرق تا چین و در غرب تا اروپای غربی (ایتالیا، فرانسه، اسپانیا و حتی انگلستان) هم تأثیرگذار بودند.
تنوع طرح های مدالیون بسیار زیاد بوده و نمی توان تک به تک و به صورت جداگانه معرفی شان کرد؛ اما می توان دو دسته کلی برای آنها در نظر گرفت:
مدالیون دایره شکل و ساده مزین به نقوش دایره ای کوچک.
مدالیون ساده و دایره شکل تشکیل شده از باند مسطح و تخت بدون تزئین، البته هر دو دسته بعدها تکامل پیدا نموده و شامل نقوش پیچیده تر شده است.
رنگ آمیزی در طراحی داخلی ساسانیانسبک رنگی ساسانیان به اسم یک سبک رنگارنگ با به کارگیری رنگ های درخشان، شفاف و خالص شناخته می گردد. گاهی هم در یک طرح تقریباً هفت رنگ متفاوت به کار برده می شده است.بیشتر این رنگ ها شامل طیف آبی، قرمز، طلایی، روناسی، سبز و سفید می شوند. بر اساس آنالیز های مختلف پالت های رنگی زیر در طرح های گوناگون دیده می شوند:
زرد، سبز، آبی، سفید و خاکستری
زمینه قرمز، نقش های کرم، سیاه و سبز تیره
سرخ سفید و قهوه ای روشن
کلام آخر
در یک آنالیز کلی در خصوص دکوراسیون داخلی ساسانیان می توان گفت که با توجه به نتایج به دست آمده، شاید بیشترین توجه بر روی پارچه ها، آن هم به علت صنعت بافندگی فاخر آن موقع بوده است. تکنیک دورو، تکنیکی نو و ابداعی برای پارچه های مبلمان، پرده ها و به خصوص لباس ها به تعداد می رفته است؛ به طور مثال یک طرف دارای زمینه نخودی و نقوش قهوه ای و طرف دیگر برعکس این بوده است.
تمامی مطالب گفت شده برای شناخت، احیاء و به کارگیری دوباره از هنرهای اصیل ایرانی است؛ اما باید این نکته را در نظر داشته باشیم که تقلید جزءبه جزء از معماری دوره های گذشته اگر بدون نگاه پیشروانه و ایده باشد، ارمغانی به جز تکرار نخواهد داشت. در آینده همراه ما باشید تا معماری داخلی دوره های بعدی معماری ایرانی با هم آنالیز کنیم.
برای تهیه مجله منزل می توانید به صورت حضوری از کیوسک های روزنامه فروشی سراسر کشور و برای خرید نسخه الکترونیک از وب سایت taaghche.ir اقدام نمائید.
منبع: زندگی روز