چشم نگران شهرها به بهارستان - مجله سامی

لایحه از مدت ها قبل در قوه مقننه مطرح شده بود اما برخی از مسئولان شهری به روند آنالیز این لایحه و جزئیاتی که باعث کاهش درآمد شهرداری ها می گردد، واکنش نشان دادند. این در حالی است که نمایندگان مجلس بعد از پشت سر گذاشتن چند روز تعطیلی و حضور در حوزه های انتخابیه، فردا کار خود را در صحن علنی ازسرمی گیرند و مهم ترین موضوع شان در تصمیمات پاییزی، آنالیز مجدد لایحه مالیات بر ارزش افزوده است.

نمایندگانی از مجلس که موافق اجرای این لایحه هستند، اعلام نموده اند که این قانون درآمدهای ثابت شهرداری ها را کاهش نمی دهد اما در شرایطی که درآمد شهرداری ها از محل پروانه ساخت وساز کاهش پیدا نموده است، نگرانی درباره مسدودشدن بخش دیگری از درآمدهای شهرداری را بیشتر نموده است. مهر سال جاری لایحه پس از طرح در صحن مجلس دوباره به کمیسیون ارجاع شد و اکنون به آخرین روزهای آنالیز آن نزدیک می شویم.

برخی از نمایندگان مجلس اظهار می نمایند که این لایحه درآمدهای شهرداری ها را کاهش نخواهد داد و موارد مورد نظر شهرداری ها در آن لحاظ شده است. یک نماینده مجلس با تأکید براینکه سهم شهرداری ها در اصلاح قانون به نسبت قبل افزایش پیدا نموده است، به خبرنگاران می گوید: در جلسات متعددی که در مجلس برگزار گشت، شهرداران و اعضای شورای عالی استان ها حضور داشتند و مواردی که مدنظر داشتند، آنالیز و اصلاح شده است. در نهایت و در مرحله اجرا، سهم شهرداری ها از 100واحد مالیاتی که بابت مالیات بر ارزش افزوده وصول خواهد شد، کم نشده است. محمدرضا پورابراهیمی درباره تغییر کلمه عوارض به مالیات در لایحه، بیان می نماید: این مورد که نگرانی ایجاد نموده بود هم در قانون دیده شده است تا نحوه پرداخت تعیین داشته باشد. اتفاقا دولت هم درباره دریافت مالیات دغدغه هایی دارد که مطرح نموده است. او در پاسخ به این سؤال که آیا با اصلاح قانون درآمد شهرداری ها روانه صندوق دولت نخواهد شد، می گوید: شکل و نحوه اجرای قانون تعیین شده است تا درآمد شهرداری ها به آنها برسد و مانعی بر سرراه آن وجود نداشته باشد. هم اکنون نیز مالیات بر ارزش افزوده ای که به شهرداری ها می رسد، پایدارتر و ثابت تر و قابل اتکاتر از بقیه درآمدهای آنهاست و همین روند هم ادامه خواهد داشت. لایحه اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده در رفت و برگشت به صحن و کمیسیون تغییرات زیادی داشته است. نماینده مردم تهران در مجلس نیز در این باره به خبرنگاران می گوید: از 9درصد عوارض، 4درصد برای شهرداری ها، 4درصد برای دولت و یک درصد برای بخش سلامت درنظر گرفته شده است. ما گزارش را نهایی کردیم و به صحن فرستادیم، در صحن هم مواردی آنالیز شد. در این میان نگرانی هایی که شهرداری ها و شورای عالی استان ها درباره ترکیب شدن عوارض و مالیات داشتند را اصلاح کردیم و مواد مختلفی که باعث نگرانی می شد، در جلسات مختلف رفع شد تا سهم شهرداری ها کم نگردد. سیدفرید موسوی درباره اینکه کمیسیون مالی در مدتی طولانی به آنالیز لایحه مالیات بر ارزش افزوده پرداخته است، بیان می نماید: لایحه به این دلیل از صحن به کمیسیون برگشته چون باید در برخی معافیت هایی که درنظر گرفته شده بود، بازنگری گردد. در این مدت مواردی که شورای عالی استان ها مطرح نمود هم مجددا مورد توجه نهاده شد و اکنون دیگر در این لایحه وجود ندارد. نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی بیان می نماید: ما خودمان را مقید و موظف می دانیم که درآمدهای پایدار شهرداری ها و شوراها را تقویت کنیم، به همین دلیل تأکید شده است که عوارض متعلق به شهرداری هاست. این موضوع ماه ها قبل مطرح شد و کمیسیون مالی اصلاحات لازم را انجام داد. او درباره همفکری نمایندگان مدیریت شهری و مجلس شورای اسلامی می افزاید: البته ارتباط لازم کمی با تأخیر رخ داد و در مراحل اولیه آنالیز لایحه کامل نبود ولی در چندماه اخیر نمایندگان شهرداری ها و شورای عالی استان ها در جلسات مشترک با نمایندگان مجلس حضور دارند و با همراهی آنها این موارد آنالیز شده است.

موسوی تأکید می نماید: فرصت زیادی باقی نمانده و به اصطلاح از دقیقه نود هم عبور نموده ایم اما باز هم موارد مهم در صحن علنی قابل آنالیز است. اما بازهم از دوستان شورای عالی استان ها، شهرداری ها و شوراها می خواهم که اگر تصور می نمایند مواردی باید به شکل جدی تر مورد آنالیز قرار گیرد، باز هم به کمیسیون اعلام نمایند.

• همه درآمدهای پایدار شهرداری ها از مالیات برارزش افزوده نیست

گرایش شهرداری ها به کسب درآمد پایدار به جای فروش تراکم، اهمیت بیشتری به لایحه مالیات بر ارزش افزوده می دهد. موسوی، نماینده مردم تهران در مجلس دراین باره می گوید: این درست نیست که تصور کنیم تمام درآمدهای شهرداری تنها از محل مالیات برارزش افزوده تامین گردد بلکه ما باید تمهیدات متعددی برای تامین آن درآمدها ببینیم. تنها بخشی از درآمدها در بخش مالیات بر ارزش افزوده قرار می گیرد. بخش دیگر در لایحه درآمدهای پایدار شهرداری ها واقع شده است که جداگانه است. باید مجموع این لوایح را ببینیم. البته حق شهرداری ها این است که درآمدهای پایدار داشته باشند و مجلس هم بر این تأکید دارد. ما خود را موظف می دانیم که دغدغه های شهرداری ها را مرتفع کنیم تا بتوانند با آسودگی بیشتر وظایف خود را در قبال خدمت رسانی به مردم انجام دهند.

• قانونگذاری شوراها درباره عوارض محلی بارها نقض شده بود

یکی از نگرانی ها درباره لایحه اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده مربوط به کاسته شدن از محدوده قانونگذاری شوراهاست که دیگر نخواهند توانست عوارض جدید ایجاد نمایند. پورابراهیمی، عضو کمیسیون مالی مجلس دراین باره می گوید: یک نوع بی نظمی ایجاد شده بود زیرا هر شورا عوارض محلی مخصوص به خود وضع می کرد و هر 3 ماه یا 6 ماه دیوان عدالت اداری بخشی از آنها را نقض می کرد. بخش عمده ای از شکایات موجود در دیوان عدالت اداری در حوزه شوراها مربوط به همین عوارض محلی است. گاهی اوقات هم شورای جدید مصوبه قبلی را رد می کرد. از طرف دیگر، هم اکنون هر مصوبه شهرداری ها بابت عوارض، باید در فرمانداری تأیید گردد. به طور کلی، مصوبات شوراها در این زمینه خاص بدون تأیید وزارت کشور وجه قانونی ندارد. با قانون جدید شوراها می توانند عوارض محلی را پیشنهاد بدهند تادر چارچوب جدید آنالیز گردد.

حمیدرضا حاجی بابایی

نماینده همدان و فامنین در مجلس

لایحه جدید مالیات بر ارزش افزوده از هارمونی لازم برخوردار نیست و با آنالیز در کمیسیون ها بسیاری از مفاد آن باید تغییر کند. قانونگذاری به صورت یکباره معنا ندارد و باید ریزه کاری را درنظر گرفت و بر مسائل خرد هم اشراف داشت. امروز برای اداره شهرداری ها با مشکل روبرو هستیم. همدان یک هزار میلیارد تومان درآمد دارد که به شهرداری نمی رسد. بنابراین باید برای افزایش درآمدهای پایدار شهرها فکر گردد و نباید با اقداماتی همین میزان کم درآمدهای پایدار بازهم کاهش پیدا کند. بیش از 75درصد درآمد شهرها به فروش تراکم اختصاص دارد که ناپایدار به حساب می آید و اگر درآمدهای پایدار با تغییراتی که در مالیات بر ارزش افزوده اتفاق افتاده کاهش یابد، زیست شهرها بیش از پیش دچار مشکل می گردد.

امیر خجسته

نایب رئیس کمیسیون اصل90 مجلس

هم اکنون صندلی بسیاری از شوراهای اسلامی شهر پایین آمده و به شورای شهرداری تبدیل شده اند. این در حالی است که با تحقق مدیریت واحد شهری همه بخش ها تحت مدیریت و نظارت شورای شهر قرار می گیرد. باید توجه گردد که مجلس های شهر در سایر کشورها اختیارات قابل توجهی دارند. در این میان برای بالارفتن صندلی شوراها، ضروری است تا در تنظیم لوایح و طرح ها و تصویب قوانین، دقت مورد احتیاج لحاظ گردد. به طور نمونه، برخی ایرادات به لایحه جدید مالیات بر ارزش افزوده وارد است. ما نیز در مجلس اجازه نمی دهیم که از قدرت شوراها کاسته گردد. شهرها برای توسعه و پیشرفت به شهرداری قدرتمند احتیاج دارند اما دولتی کردن شهرداری ها، از قدرت و اختیار این نهاد کم می نماید.

کامران گردان

رئیس شورای اسلامی شهر همدان

شورای شهر دارای صندلی والایی در قانون اساسی بوده و نقش و وظایف آن تعیین شده است. درعین حال انجام برخی رفتارها و اقدامات حاکی از آن است که مجلس و دولت به دنبال تضعیف صندلی شورای شهر هستند. لایحه جدید مالیات بر ارزش افزوده جای گلایه دارد. آن هم در شرایطی که مجلس و دولت هیچ حمایتی از شوراهای شهر نمی نمایند، با وجود این، با اجرای لایحه جدید بازهم از قدرت شوراها کاسته شده و شهرداری ها دولتی می شوند. قانون مالیات بر ارزش افزوده که در سال 87 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، برای شوراهای اسلامی شهرها و شهرداری ها بسیار حائز اهمیت بود. این قانون به یک منبع درآمد پایدار برای شهرداری ها به ویژه شهرداری شهرهای کوچک تبدیل شده بود.

محمود میرلوحی

عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران

فروش تراکم از ابتدا هم راهکار درستی نبود و فقط یک راهکار مقطعی بود. در تهران یک میلیون پلاک وجود دارد و سالانه 10هزار پروانه ساخت وساز صادر می گردد. مگر تهران چقدر ظرفیت دارد که بخواهیم عوارض اداره شهری که 18هزار میلیارد تومان بودجه آن است را از این محل تامین کنیم. لایحه اصلاح قانون مالیات برارزش افزوده یک بار به صحن آمد و اکنون در مجلس است. پیشنهاد ما این است که این عوارض نصف به نصف بین شهرداری و دولت تقسیم گردد و نیز شیوه پرداخت کنونی تغییر نکند. یعنی مالیات دریافتی به خزانه دولت واریز نگردد زیرا تجربه نشان داده درصورتی که این اتفاق بیفتد چیزی دست شهرداری ها را نمی گیرد. نمونه این مورد را می توان عوارض جرایم رانندگی دانست.